Có rất nhiều đề cử liên quan đến ẩm thực truyền thống mà bất kì du khách nào đến với vùng đất cố đô, cũng mong muốn được thử trải nghiệm hương vị, cảm nhận nét độc đáo – đáng nhớ của chúng. Một đại diện món ngon nổi bật hàng đầu ở đây, không thể không nhắc đến cơm hến Huế.
Cơm hến Huế được ví như một trong những “biểu trưng” tinh hoa cho ẩm thực kinh kỳ, hòa hợp hoàn hảo nhiều tầng khẩu vị, hấp dẫn và cuốn hút từ ngay trong cách nấu. Trước tiên, thịt hến ngon để chuẩn bị làm cơm hến, ưa chuộng nhất luôn là hến tươi xúc từ sông, to – dày thịt. Hến mang về được rửa thật sạch cho trôi hết bụi, cát bám ngoài; sau đem luộc tới khi chín vừa, tách lấy thịt. Người nấu giữ lại nước luộc ban đầu, thêm ít gừng giã nhỏ để loại đi vị tanh của hến, nêm nếm vừa ăn – làm thành món nước dùng kèm không thể thiếu cho bát cơm hến ‘tròn’ vị. Phần hến đã luộc sau đó được xào kĩ với gia vị lần nữa, thêm cả thịt ba chỉ xắt nhỏ, măng và hành lá. Dọn ra bát, cơm trắng được đặt giữa, bên trên gồm hỗn hợp hến xào, nhúm rau giá tươi, ruốc sống, mè rang, đậu phộng giã, tương ớt, cuối cùng là vài lát da heo rán hay bánh tráng nướng giòn rụm.
Cơm hến Huế mang thanh sắc đặc trưng thú vị – khiến thực khách thích thú ngay khi vừa được nhìn qua. Sắc tươi xanh của rau, chút đỏ ửng của đậu phộng, ớt và rau chuối, hòa phối với gam xanh lam nhạt của thịt hến, cơm trắng dẻo ngon, điểm xuyết cạnh gam vàng ươm của chút vụn bánh tráng cùng mè rang thơm; tất cả giúp tạo nên “hiệu ứng” thị giác về sự dân dã, thanh tao mà cũng rất đỗi lôi cuốn. Nhiều đầu bếp Huế hiện nay còn linh động biến tấu cơm hến truyền thống, bằng cách thay nguyên liệu chính từ cơm, thành bún sợi mềm hay mì dễ ăn và hấp dẫn không kém.
Du khách đi tour Huế vui chơi, muốn có cho mình bữa ăn nhẹ giữa buổi chiều, hay ăn khuya rôm rả cùng bạn bè, thường yêu thích ghé qua gánh cơm hến hay bún hến nho nhỏ bên đường. Tuy nhiên, nơi hàng quán sang trọng – đúng ‘chất’ cung đình xưa, giở trang thực đơn phong phú, bạn vẫn dễ dàng nhìn thấy món cơm hến truyền thống cuốn hút luôn hiện diện. Dẫu ở góc phố dân dã, hay nhà hàng cao sang, cơm hến mãi “trung thành” thể hiện hình ảnh và giá trị ẩm thực Huế cổ kính – với cái thơm ngon đậm đà, trong khi không thiếu đi phong vị quê hương sông nước dung hòa, thanh tao.
